Ateneum Kapłańsie 24

Zeszyt 2 (624) Tom 160

MARZEC - KWIECIEŃ 2013 r.

SALUS INFIRMORUM II

 

Wprowadzenie – ks. Eugeniusz Sakowicz

List Biskupa Stefana Regmunta – Przewodniczącego Zespołu KEP ds. Służby Zdrowia

Szczepan T. Praśkiewicz OCD – Odwoływanie się do Matki Bożej „Uzdrowienia chorych” w badaniu niewytłumaczalnych przez medycynę uzdrowień w praktyce kanonizacyjnej

Marek Fiałkowski OFMConv. – Modlitwa do Boga o uzdrowienie z choroby. Kilka refleksji na temat modlitwy o uzdrowienie na marginesie Instrukcji Ardens felicitatis desiderium

Maciej T. Sokołowski OFMCap. – Uzdrawiająca Eucharystia, czyli słowo o organizowaniu modlitw o uzdrowienie

s. Anna Siudak FMM – Świadectwo uzdrowienia

Elżbieta Burdzań – Medyczny i pedagogiczny aspekt uzdrowienia chorych

ks. Wojciech Bartoszek – Apostolstwo Chorych – historia, perspektywy duszpasterskie

s. Marcina Wieszołek CSF – Hospicjum – towarzyszenie nadziei

Anna Linek – Cywilizacyjne choroby relacji międzyludzkich – diagnoza i uzdrowienie

Radosław Broniek OP – Medycyna New Age. Alternatywne metody leczenia (uzdrawiania) a wiara chrześcijańska

STUDIA I REFLEKSJE

ks. Waldemar Karasiński – Duch wciąż żywy. Aktualność nauczania ks. Piotra Skargi

Dariusz Adamczyk – Napiętnowanie grzechu w Księdze Ezechiela.

Marta Kowalczyk – Miłość do człowieka a kontemplacja

ks.Jacek Paczkowski. Organy Andrzeja Majerowicza z roku 1780 w kościele pw. św. Stanisława Biskupa w Koźminie Wielkopolskim.

SPRAWY KOŚCIELNE I DUSZPASTERSKIE

Człowieka nie można do końca zrozumieć bez Chrystusa (materiały liturgiczne).

SPRAWOZDANIA

ks. Piotr Kaczmarek – Sprawozdanie z 64. Zebrania Duszpasterzy Służby Liturgicznej (Licheń, 6–7 XI 2012 r.).

ks.Henryk Sławiński – Sprawozdanie z XXIII Światowego Kongresu Duszpasterstwa Ludzi Morza (Watykan, 19–23 XI 2012 r.).

PRZEGLĄD BIBLIOGRAFICZNY

Paweł Sokołowski, Objawiona miłość. Agapetologiczna wiarygodność chrześcijaństwa, Lublin, 2011 – Eugeniusz Sakowicz

Błogosławiony Jan XXIII – papież, wierny naśladowca św. Franciszka z Asyżu, wybór tekstów, wstęp i red. S.B. Brzuszek, Warszawa – Kraków 2012 – ks. Krzysztof Kamiński

Stanisław Kowalczyk, Personalizm – podstawy, idee, konsekwencje, Lublin 2012 – bp Ignacy Dec

Polskie prawo wyznaniowe. Wybór źródeł. Stan prawny na dzień 3 maja 2012 r., t. 1–2, oprac. M. Poniatowski, P. Sobczyk, Lublin 2012 – ks. Janusz Gręźlikowski

Ignacy Dec, Przypatrzcie się powołaniu waszemu. Rekolekcje dla kapelanów szpitali, Świdnica 2012 – ks. Stanisław Kowalczyk

Roman Walczak, Symbolika i wystrój świątyni chrześcijańskiej. Przewodnik po współczesnej architekturze wnętrz sakralnych według soborowych dokumentów Kościoła i aktualnego prawa kościelnego, Włocławek 2011 – ks. Jerzy Stefański

STRESZCZENIA

Szczepan T. Praśkiewicz OCD – Odwoływanie się do Matki Bożej „Uzdrowienia chorych” w badaniu niewytłumaczalnych przez medycynę uzdrowień w praktyce kanonizacyjnej

Zarówno do beatyfikacji kandydatów na ołtarze, jak i do kanonizacji błogosławionych Kościół wymaga cudu, tj. zjawiska niewytłumaczalnego przez naukę, wyproszonego u Boga za ich wstawiennictwem. W większości przypadków zjawiska te dotyczą uzdrowień. Aby cud mógł być przypisany wstawiennictwu konkretnego kandydata do chwały ołtarzy, prawo kanonizacyjne wymaga by modlić się tylko za jego przyczyną. Nie można przyzywać wstawiennictwa kilku kandydatów na ołtarze, bo w ten sposób nie dałoby się stwierdzić, któremu z nich należy przypisać wyproszony u Boga cud. Trudność taka nie istnieje jednak, jeśli równocześnie z modlitwą do kandydata na ołtarze przyzywa się wstawiennictwa Matki Bożej, czczonej przez lud chrześcijańskim jako „Salus Infirmorum”. Ona jest bowiem Pośredniczką łaski i przez swoje wstawiennictwo macierzyńskie, jakkolwiek podporządkowane we wszystkim Chrystusowi, przewyższa wstawiennictwo zarówno sprawiedliwych Starego Testamentu jak i Świętych Kościoła (cfr. Redemptoris Mater, n. 38-39; Lumen Gentium, n. 62).

powrót

Marek Fiałkowski OFMConv.

Modlitwa do Boga o uzdrowienie z choroby. Kilka refleksji na temat modlitwy o uzdrowienie na marginesie Instrukcji Ardens felicitatis desiderium

Artykuł podejmuje problematykę modlitwy do Boga o uzdrowienie z choroby w świetle ogłoszonej przez Kongregację Nauki Wiary w 2000 r. Instrukcji „Ardens felicitatis desiderium”. Instrukcja ta skierowana została przede wszystkim do ordynariuszy miejsca, aby służyć pomocą w rozeznaniu nowego zjawiska, a mianowicie organizowania specjalnych zgromadzeń mających na celu modlitwy o uzdrowienie. Nie ogranicza się ona jednak wyłącznie do zarządzeń dyscyplinarnych, które stanowią tylko drugą, niezbyt obszerną część dokumentu. Poprzedza je cześć zawierająca aspekty doktrynalne, gdzie znajdujemy przypomnienie istotnych elementów teologii cierpienia, charyzmatu uzdrawiania i modlitwy o zdrowie. W kontekście obserwowanej dziś wielkiej troski współczesnych ludzi o zdrowie artykuł ukazuje najważniejsze kwestie dotyczące postrzegania przez wierzących w Chrystusa choroby oraz opisuje jak modlić się o uzdrowienie.

powrót

Maciej T. Sokołowski OFMCap.

Uzdrawiająca Eucharystia, czyli słowo o organizowaniu modlitw o uzdrowienie

Artykuł Uzdrawiająca Eucharystia podejmujący od strony pastoralnej problematykę modlitwy o uzdrowienie, ma pomóc duszpasterzom w praktycznym przeprowadzeniu takiej celebracji. Autor sygnalizuje potrzebę nabożeństw, gdzie wyjątkowy czas i miejsce uzdrowienia pełni Eucharystia oraz modlitwa adoracyjna. Opracowanie przedstawia biblijną interpretację choroby oraz jej źródła, wymienia współczesne bariery dla uzdrowienia duchowego i fizycznego, ukazując jednocześnie jak je przezwyciężyć. Bogata bibliografia zamieszczona na końcu artykułu zawiera literaturę dotyczącą interesującej nas problematyki uzdrowienia oraz podaje gotowe teksty modlitw i celebracji nabożeństw.

powrót

s. Anna Siudak FMM

Świadectwo uzdrowienia

Jezus uzdrawia także dzisiaj. Często dokonuje uzdrowienia nie tak, jak to sobie wyobrażamy. Najpierw pomaga zaakceptować chorobę i wybrać Jego trudną drogę, na której ma się pewność, że będzie mam towarzyszył Duch Święty. Trzeba otworzyć się na każdy scenariusz i zaufać Bogu. Na serio potraktować przygotowanie na spotkanie ze śmiercią, przyjąć sakrament chorych i oddać swoje życie oraz wszystko, co będzie się ze nami działo Panu Bogu. Wtedy zaznamy wewnętrznego pokoju i beztroski dziecka w rękach Boga Ojca. Takie poczucie jest nieodzowne na czas zmagań z chorobą i z agresywną kuracją. Ten wewnętrzny pokój to pierwszy dar Jezusa. Potem przyjdą następne.

powrót

Elżbieta Burdzań

Medyczny i pedagogiczny aspekt uzdrowienia chorych

Pielęgniarka widzi człowieka, odgaduje jego potrzeby oraz zauważa objawy choroby. Wie też, jakie działania medyczne potrafią wspomóc człowieka w chorobie. Pedagog dostrzega człowieka w potrzebie i często zastanawia się czy stan rzeczy, sytuacja trudna to tylko zły los czy też coś, czego człowiek przez świadome postępowanie mógł uniknąć. Uzdrowienie chorych z punktu widzenia pielęgniarki może się dokonywać np. w chorobach kardiologicznych, po wypadkach, chorobie alkoholowej lub innych uzależnieniach. Leczenie farmakologiczne wspiera się w takich wypadkach psychoterapią. Uzdrowienie po wypadkach, urazach, kiedy człowiek na nowo uczy się życia w innych realiach. Akceptacja siebie oraz pomoc bliskich to nieodzowny element uzdrawiania. Medyczny aspekt uzdrowienia można poruszać przyglądając się z bliska funkcjonowaniu pacjentów onkologicznych. Dostrzega się tam zarówno wolę walki z chorobą, pogodę ducha, ale też rozpacz w fazie, gdy już siła ludzka i wiedza medyczna niewiele może zdziałać. Często bunt pacjentów pojawia się wraz z pytaniem skierowanym do Boga - dlaczego ja? Sztuką jest trwanie przy chorych umierających, wspieranie ich w najgorszej fazie choroby, towarzyszenie i łagodzenie cierpienia. To stworzenie warunków do godnego umierania. Przykładem towarzyszki chorych i umierających zawsze pozostanie Matka Teresa z Kalkuty, która poprzez swoją obecność i szacunek dla każdego chorego niosła świadectwo miłości do Pana Boga. Jako pedagog resocjalizacyjny widzę cuda uzdrowienia osób trafiających do Aresztu Śledczego. Przywożeni ludzie są skrajnie wyczerpani, chorzy, głodni, brudni, najczęściej nadużywający alkoholu. Gdy przychodzi chwila trzeźwości, ze łzami w oczach błagają funkcjonariuszy o pomoc obiecując poprawę nie tylko zachowania, często też nawracają się do Boga. Uzdrowienie w tym aspekcie dotyczy wewnętrznej przemiany, potrzeby odnowy własnego życia, skierowanie się ku wolności, umocnienie wiary i przeświadczenie, że z pomocą Boga wiele można zdziałać, podnieść się, kiedy odeszła nawet nadzieja. Jako osoby wierzące winniśmy rozpatrywać uzdrowienie również w kategoriach drogi do lepszego świata, tam po śmierci, gdzie czeka na nas Pan, gdzie nie ma bólu, cierpienia i niesprawiedliwości. Często też powinniśmy zastanawiać się czemu służyć ma choroba, czy Bóg oczekuje naszej przemiany, czy może osoba, która otrzymała dar uzdrowienia powinna spłacić ten dar, ofiarowując siebie innemu choremu, wspierając go, towarzysząc w potrzebie? Każdy z nas inaczej pojmuje słowo uzdrowienie. Jednak istotne jest, abyśmy wszyscy podczas doczesnej wędrówki, myśleli o uzdrowieniu po śmierci. To czy chorobę przyjmiemy z pokorą, czy jesteśmy w stanie zaakceptować wolę Boga zależy na ile ufamy Panu, nawet, jeżeli do końca nie jesteśmy w stanie pojąć Jego intencji. Czy zawsze dbaliśmy o dar najwyższy, jakim jest zdrowie? Czy potrafimy wspierać, szanować i dbać o wszystkich chorych? Czy potrafimy modlić się do Pana ufając, że dobry Bóg ofiaruje nam łaskę zdrowia lub prosić o dobrą śmierć? Artykuł zawiera podobne refleksje na temat zdrowia, choroby, uzdrawiania i śmierci wraz z przykładami z wieloletniej pracy zawodowej.

powrót

ks. Wojciech Bartoszek

Apostolstwo Chorych – historia, perspektywy duszpasterskie

Apostolstwo Chorych jest wspólnotą osób, które dzięki ścisłemu zjednoczeniu z cierpiącym i zmartwychwstałym Chrystusem odkrywają powołanie do złożenia duchowej ofiary ze swojego cierpienia, stając się przez to szczególnymi świadkami dla innych. Dzięki ofiarowaniu zasług płynących z tej duchowej drogi, cierpiący mogą wyprosić u Boga łaski dla całego Kościoła. Apostolstwo Chorych zostało założone w 1925 r. przez ks. Jakuba Willenborga i jest jedną z wielu wspólnot chorych żyjących charyzmatem ofiarowania cierpienia. Aby ożywić dzieło Apostolstwa w Polsce konieczne jest odkrycie, iż jest ono nierozerwalnie związane z duszpasterstwem chorych. Oprócz bezpośrednich spotkań kapłanów i świeckich z chorymi, ważnymi środkami pomagającymi chorym w przeżywaniu ich cierpienia, jednoczącymi ich, a także prowadzącymi do apostolatu, są katolickie media, między innymi miesięcznik „Apostolstwo Chorych”.

powrót

s. Marcina Wieszołek CSF

Hospicjum – towarzyszenie nadziei

Czy można trwać w ufności i nadziei w obliczu zbliżającej się śmierci? Ten artykuł jest próbą ukazania specyfiki miejsca, jakim jest hospicjum. Wejściem w rzeczywistość osób, które stają u kresu swojego życia, w ich sposób postrzegania świata, siebie samych, w walczące ze sobą na przemian – rozpacz i nadzieję. Rysuje jednocześnie szereg zadań, wobec których staje cały hospicyjny zespół. Ukazuje, jak wielką wartością jest towarzyszenie osobom umierającym i jak pozorne może być również nasze myślenie o uzdrowieniu, którego szukamy jedynie dla ciała. Hospicjum nie jest może miejscem, w którym chorzy odzyskują potrzebne do życia siły, zdrowie. Z całą pewnością jest jednak przestrzenią, w której następuje jakaś wewnętrzna przemiana, to wewnętrzne uzdrowienie, pozwalające na pełne ufności powierzenie się w ręce Stwórcy.

powrót

Anna Linek

Cywilizacyjne choroby relacji międzyludzkich – diagnoza i uzdrowienie. Są to rozważania na temat choroby, uzdrawiania i ludzkiego przemijania z punktu widzenia pielęgniarki będącej również pedagogiem.

Cierpienie stanowi wielką tajemnicę w życiu chorego człowieka i każdy przeżywa je w jedyny i niepowtarzalny sposób. Dzięki wierze w Chrystusa, powiązaniu ludzkiego cierpienia z męką i śmiercią Syna Bożego, człowiek może odkryć głębszy sens swojego trudnego doświadczenia. Cierpienie może przyjąć w jego życiu wymiar oczyszczający, zbawczy lub apostolski. Chory przeżywając cierpienie z Chrystusem może nie tylko wejść na drogę chrześcijańskiej duchowości, ale ją znacznie pogłębić. Droga do zjednoczenia z Chrystusem – cel życia chrześcijańskiego – wiedzie przez całkowite powierzenie się woli Boga, rozwija cnoty oraz wprowadza w modlitwę kontemplacyjną. Ostatecznie współcierpienie z Chrystusem prowadzi do współzmartwychwstania z Nim.

powrót

Radosław Broniek OP

Medycyna New Age. Alternatywne metody leczenia (uzdrawiania) a wiara chrześcijańska

Zagadnienie alternatywnych metod leczenia (uzdrawiania) zajmuje ważne miejsce w masowym ruchu społeczno-kulturowym, zwanym New Age. Autor przedstawia istotę tych metod leczenia, wskazując na występujący w nich wymiar "biopsychologiczny", do którego zalicza się: terapie holistyczne (całościowe), ruch ludzkiego potencjału i religie uzdrowienia. Dotyczy on aspkektów biologicznych i psychologicznych, ale w perspektywie duchowych poszukiwań człowieka. Medycyna New Age zaciera granicę między duszą a ciałem i psychiką, próbując uwiarygodnić tego typu leczenie na sposób naukowy. Takie uzdrawianie często ma charakter "leczenia duchowego", które ułatwia przejście między światami, przyjmując formę kontaktowania się z duchami (spirytyzm). W zamęcie pojęciowym, na którym opierają się alternatywne terapie, kluczowym staje się chrześcijańska ocena tych sposobów leczenia. Autor formułuje kryteria pomocne w chrześcijańskim rozeznawaniu rozmaitych metod medycyny i terapii alternatywnych, stawiając istotne pytania o ich solidne podstawy teoretyczne (środowiska naukowe, występowanie pojęć metafizycznych zaczerpniętych ze sfery duchowości), skuteczność terapeutyczną (badania empiryczne), kompetencje leczącego, rozumienie zdrowia i choroby, kontekst uzdrowienia (diagnoza, miejsce). Autor zdaje sobie sprawę, że artykuł nie wyczerpuje całości zagadnienia medycyny New Age, ale może stanowić istotny przyczynek do pogłębionej refleksji dla środowisk naukowych (lekarze, psychologowie, psychoterapeuci) i duszpasterzy.

powrót

ks. Waldemar Karasiński

Duch wciąż żywy. Aktualność nauczania ks. Piotra Skargi

W artykule zostały zarysowane zasadnicze cechy posłannictwa ks. Piotr Skargi (1536-1612), czyli jego działania na rzecz utrzymania Rzeczypospolitej Obojga Narodów przy wierze katolickiej. Był i pozostanie wybitnym sługą Kościoła i patriotą. Jest znakomitym nauczycielem, także w czasach nam współczesnych, bowiem jego przepowiadanie w dużej mierze jest aktualne. Skarga nie przestaje fascynować Polaków, budzi kontrowersje, prowokuje do dyskusji i refleksji nad dziejami Polski. W dobie dialogu międzyreligijnego, w dobie ekumenizmu, część postulatów ks. Skargi nie ma zastosowania. Na większość jego dokonań należy patrzeć wyłącznie przez pryzmat kontekstu społeczno-kulturowego XVI-wiecznej Rzeczypospolitej. Jego imię winniśmy wymawiać z uszanowaniem, z uwagi na wartość jego dorobku kaznodziejskiego, który stanowi wieczyste polskie dziedzictwo kulturowe. Potrzebujemy go jako naród, m.in. po to, aby szukać w nim inspiracji pomocnych w tworzeniu mądrzejszej i lepszej rzeczywistości.

powrót

Dariusz Adamczyk

Napiętnowanie grzechu w Księdze Ezechiela

Ezechiel piętnuje grzechy narodu wybranego. Dostrzega on grzeszne postępowanie Izraelitów w całej historii tego narodu. Prorok zwraca uwagę na stan ogólnego zepsucia również w czasach jemu współczesnych. W sposób szczególny piętnuje grzech bałwochwalstwa. Zapowiada surową karę dla Izraelitów, jeśli nie wyciągną właściwych wniosków z przeszłości, co do swego postępowania i nie nawrócą się. Ezechiel podkreśla, że każdy osobiście odpowiada za popełnione grzechy. W tej sytuacji potrzebne jest odnowienie sposobu życia każdego człowieka.

powrót

ks. Jacek Paczkowski

Organy Andrzeja Majerowicza z roku 1780 w kościele pw. św. Stanisława Biskupa w Koźminie Wielkopolskim

Organy w kościele poklasztornym pw. św. Stanisława Biskupa i Męczennika zostały wybudowane w 1780 roku przez firmę organmistrza Andrzeja Majerowicza z Krakowa. Instrument usytuowany jest na chórze muzycznym, naprzeciw głównego ołtarza. Prospekt w stylu rokokowym, parawanowy, posadowiony na wysokim cokole. Kompozycja prospektu symetryczna, pięcioosiowa z dziewięcioma kwaterami piszczałkowymi. Osie wyznaczają odcinki belkowania zwieńczone figurami stojących aniołów. Instrument 17 głosowy, jeden Manuał i Pedał, traktura mechaniczna, wiatrownice klapowo-zasuwowe. Stół gry wbudowany w lewy bok szafy organowej. Miech pływakowy umieszczony wewnątrz szafy organowej, dmuchawa elektryczna. Zakres klawiatury Manuału C – c3, Pedału C – c1. Omawiane organy są instrumentem bardzo cennym ze względu na wiek powstania, świadectwo polskiej szkoły budownictwa organowego oraz zachowania się w większości oryginalnych elementów konstrukcyjnych. Aktualnie instrument wymaga generalnego remontu, aby przywrócić pełną sprawność liturgiczną organów oraz koncertowo wykorzystać walory pięknego, unikalnego brzmienia.

powrót

 

   





Strona główna | Zeszyt bieżący| Informacje dla autorów | Prenumerata
Zeszyty archiwalne | Redakcja