Ateneum Kapłańsie 619

Zeszyt 3 (622) Tom 159

GRUDZIEŃ 2012 r.

WIERZYĆ W BOGA

 

Wprowadzenie – ks. Waldemar Karasiński

ks. Jacek Szymański – Zadania wierzących odczytane w Liście apostolskim Porta fidei

ks. Zbigniew Zarembski – Cierpienie drogą wiary. Refleksja pastoralna nad tajemnicą ludzkiego cierpienia w kontekście ogłoszonego Roku Wiary

ks. Dariusz Kotecki - Jezus jako Mesjasz w Apokalipsie św. Jana – przyczynek do chrystologii Apokalipsy

ks. Jacek Kędzierski – Przekazywanie wiary jako odpowiedź na kryzys wychowawczy

Andrzej Sobieraj – Wiara bez Boga. Dramat religijnego behawioryzmu

STUDIA I REFLEKSJE

ks. Czesław Parzyszek SAC – Treść Instrumentum laboris – dokumentu dla Synodu Biskupów o nowej ewangelizacji

ks. Maciej Radej – Miejsca głoszenia kazań – panorama historyczna

ks. Tomasz Szałanda – Homilie do tekstów Starego Testamentu. Zapomniana praktyka współczesnego kaznodziejstwa?

ks. Andrzej Pryba – Powołanie małżeństwa i rodziny w kontekście współczesnych zjawisk dotyczących życia małżeńskiego i rodzinnego w Polsce

ks. Wiktor Hołtyn – Kapłaństwo Starego Testamentu a kapłaństwo Chrystusa

ks. Dariusz Lipiec – Rola Parafialnej Rady Duszpasterskiej w budowaniu wspólnoty parafialnej

SPRAWY KOŚCIELNE I DUSZPASTERSKIE

Człowieka nie można do końca zrozumieć bez Chrystusa (materiały liturgiczne)

SPRAWOZDANIA

ks.Rajmund Pietkiewicz - IX Walne Zebranie Stowarzyszenia Biblistów Polskich. 50. Sympozjum Biblistów Polskich, Warszawa 18–20 września 2012 r.

PRZEGLĄD BIBLIOGRAFICZNY

Bartosz Adamczewski, Retelling the Law. Genesis, Exodus-Numbers, and Samuel-Kings as Sequential Hypertextual Reworkingsof Deuteronomy, Frankfurt a. M. 2012 – ks. Zdzisław Pawłowski

Abyśmy stali się synami Bożymi, red. I. Mroczkowski, J.A. Sobkowiak, Warszawa 2011 – ks. Ireneusz Werbiński

Jerzy Misiurek, Modlitwa, medytacja, kontemplacja, mistyka. Dzieje problematyki, Lublin 2011 – ks. Ireneusz Werbiński

Ignacy Dec, Transcendencja człowieka w przyrodzie. Ujęcie Mieczysława A. Krąpca OP i kard. Karola Wojtyły, Wrocław 2011– ks. Jerzy Machnacz

Jerzy Bagrowicz, Czy wiemy, co sprawujemy? Wtajemniczenie w liturgię mszy świętej, Włocławek 2012 – Jarosław Horowski

STRESZCZENIA

ks. Jacek Szymański Zadania wierzących odczytane w Liście apostolskim Porta fidei

11 października 2012 roku papież Benedykt XVI zainauguruje w Kościele Rok Wiary. W opublikowanym z tej okazji Liście Apostolskim "Porta fidei" Ojciec Święty wskazuje zadania i obowiązki moralne ludzi wierzących. Pierwszym z nich jest wyruszenie w drogę z Chrystusem, który pokazuje kierunek. Obowiązek uwierzenia jaiw się jako zasadniczy w tej drodze ze Zbawicielem. Uwierzenie w Boga pociaga za sobą świadectwo wiary. Papież zachęca, aby wierzący nie byli leniwi w wyznawaniu swej wiary, gdyż ich świadectwo może pomóc innym.

powrót

ks. Zbigniew Zarembski

Cierpienie drogą wiary. Refleksja pastoralna nad tajemnicą ludzkiego cierpienia w kontekście ogłoszonego Roku Wiary

Czasy współczesne, w których przychodzi żyć, naznaczone są gwałtownymi przemianami w wielu dziedzinach życia. Przeobrażenia te mają wpływ na świadomość i postawę człowieka. Od tych wpływów nie jest wolna również sfera życia religijnego. Dlatego wyznawcy Chrystusa muszą jaśniej niż inni, widzieć to, co stoi na przeszkodzie wiary, jej głoszeniu, wyznawaniu i przeżywaniu. Celem ogłoszonego przez papieża Benedykta XVI Roku Wiary w Kościele jest niedopuszczenie do tego, by poszedł w niepamięć fakt określający ludzkie życie czyli wiara. Podejmowane działania mają na nowo ukazać współczesnemu człowiekowi oblicze Chrystusa, przywrócić radość wiary i wskazać katolikom między innymi na nowe sposoby jej przekazywania. Wiara jest fundamentem życia człowieka wierzącego. Szczególną rolę odgrywa ona w życiu człowieka chorego i cierpiącego. Autor artykułu w swojej publikacji próbuje udzielić odpowiedzi na pytanie o sens cierpienia w życiu człowieka wierzącego? Wyjaśnia więc, że wiara religijna nie „zabezpiecza” przed cierpieniem, lecz pozwala wyprowadzić dobro ze zła, jakie z nim jest kojarzone. Nie jest możliwa pełna odpowiedź na pytanie o genezę cierpienia, to jednak w świetle wiary tajemniczość cierpienia nie prowadzi do absurdu, lecz może zbliżać do Boga i przyczyniać się do zbawienia siebie i innych.

powrót

ks. Jacek Kędzierski

Przekazywanie wiary jako odpowiedź na kryzys wychowawczy

Publiczne wypowiedzi na temat przekazywania wiary i wychowania koncentrują się wokół trudności, jakie spotykają tych, którzy są odpowiedzialni za ewangelizację i kształtowanie ludzkich charakterów. Dlatego w naszym myśleniu i rozmowach na temat wiary i wychowania jest dużo pesymizmu. Nie jesteśmy w stanie skutecznie powstrzymać negatywnych tendencji obecnych w niektórych środkach społecznego przekazu. Zdarza się, teraz coraz częściej, że obraz Kościoła kreowany przez te środki przekazu jest nieprawdziwy. Dlatego chrześcijanie powinni być uważnymi słuchaczami i odpowiedzialnymi apologetami Kościoła.

Fundamentalną zasadą przekazywania wiary i wychowania jest przekonanie o dobrej woli człowieka oraz pragnieniu poznania prawdy. Zadaniem Kościoła jest w tym dopomagać. Chrześcijanie muszą postawić sobie wysokie wymagania dotyczące własnego rozwoju wewnętrznego, żeby wyzwolić się ze wszechogarniającego relatywizmu. Potrzebna jest dziś chrześcijanom odwaga, determinacja i konsekwencja w przekazywaniu wiary.

powrót

Andrzej Sobieraj

Wiara bez Boga. Dramat religijnego behawioryzmu

Dramat religijnego behawioryzmu chrześcijan możemy dziś zdefiniować na poziomie realnego i głębokiego kryzysu wiary. Dotyka ludzkiej duchowości i ludzkiej kondycji moralnej. Staje się chorobą atakującą od wewnątrz zarówno indywidualną osobę jak i całą wspólnotę wiary, będąc – być może – jej największym zagrożeniem. Praktyka wiary bez wewnętrznego odniesienia do Boga, staje się bowiem pustym, o ile nie pogańskim, gestem ludzkiej egzystencji. Zwycięstwem materii nad duchem. Staje się ukrytą drogą do religii czasu i przestrzeni, religii materii i samoubóstwienia człowieka. Buduje świat najpierw bez Boga, zaraz potem bez wartości i miłości. A wszystko po to, aby na końcu w miejsce Boga wstawić człowieka jako niezależnego, aczkolwiek zniewolonego suwerena własnego życia. Należy jednak zapytać dokąd ów religijny behawioryzm prowadzi człowieka? Do wiecznego szczęścia, czy do złudnej radości chwili? Do pełni życia czy do ostatecznej śmierci? Do prawdy czy do dramatycznej ułudy wiary?

powrót

ks. Czesław Parzyszek SAC

Treść Instrumentum laboris – dokumentu dla Synodu Biskupów o nowej ewangelizacji

Nowa ewangelizacja nie oznacza „nowej Ewangelii”, bo „Jezus Chrystus [jest] wczoraj i dziś, ten sam także na wieki” (Hbr 13, 8). Nowa ewangelizacja oznacza adekwatną odpowiedź na znaki czasu, na potrzeby współczesnych ludzi i narodów, na nowe konteksty, ukazujące kulturę, poprzez którą wyrażamy naszą tożsamość i poszukujemy sensu naszej egzystencji. Nowa ewangelizacja oznacza zatem promowanie kultury głębiej zakorzenionej w Ewangelii. Oznacza odkrycie „człowieka nowego” (Ef 4, 24), który jest w nas dzięki Duchowi danemu nam przez Jezusa Chrystusa i Ojca (p. 164). Nowa ewangelizacja oznacza, „że musimy na nowo rozniecić w sobie pierwotną gorliwość i pozwolić, aby udzielił się nam zapał apostolskiego przepowiadania, jakie wzięło początek z Pięćdziesiątnicy (p. 165).

powrót

ks. Maciej Radej

Miejsca głoszenia kazań – panorama historyczna

Jezus Chrystus głosił słowo Boże nie tylko w miejscach kultu, w synagogach, ale także na otwartej przestrzeni, z łodzi, w czasie posiłku i w domach. W ślad za tym niedościgłym wzorem wszystkich kaznodziejów, szła praktyka apostolska oraz nauczanie Kościoła pierwszych wieków. Z upływem stuleci Kościół zbudował wspaniałe świątynie, w których kulminacyjnym miejscu stawiał ambony przeznaczone do głoszenia słowa Bożego. Nigdy jednak głoszenie kazań nie ograniczało się do miejsc kultu. W poszukiwaniu słuchacza kaznodzieje udawali się bądź tam, gdzie on żył i działał: na place miast, jarmarki, miejsca wykonywania kary (szubienica, pręgierz), do leprozoriów i szpitali, bądź tam, gdzie człowiek znajdował miejsce wiecznego spoczynku – na cmentarze.

Czasy najnowsze niewiele do tego dorzuciły. Największe bowiem zgromadzenia wiernych, niejednokrotnie kilkumilionowe, w czasie których głoszono słowo Boże, jak pielgrzymki papieskie bł. Jana Pawła II, mają swych prekursorów w kaznodziejskiej działalności pod gołym niebem, takich bohaterów ambony jak chociażby wspomniani wyżej święci Jan Kapistran i Wincenty Ferrer. Być w czasach nam współczesnych, tak mocno naznaczonych laicyzacją i dechrystianizacją, trzeba będzie w poszukiwaniu słuchacza otworzyć bramy świątyń i udać się tam, gdzie on jest, do centrów i galerii handlowych, na place wielkich miast, na skrzyżowania kluczowych dróg. Tak czynili wielcy kaznodzieje, na czele z Jezusem.

powrót

ks. Tomasz Szałanda

Homilie do tekstów Starego Testamentu. Zapomniana praktyka współczesnego kaznodziejstwa?

Miejsce homilii w liturgii po przeczytanej Ewangelii, która z niej najczęściej czerpie inspiracje, wynika bardziej z kościelnej praktyki niż z posoborowych rubryk kościelnych. Tak wypracowany sposób przepowiadania w czasie liturgii zazwyczaj pozostawia w cieniu słowa Obietnicy (Stary Testament). Zarówno według Nowego Testamentu, praktyki wczesnochrześcijańskiego Kościoła oraz koncepcji kaznodziejstwa po Vat II należy stwierdzić, iż opieranie się jedynie na tekstach ze Starego Testamentu w tworzeniu homilii nie jest możliwe. Zawsze bowiem musi istnieć odniesienie do Dobrej Nowiny o Zmartwychwstałym Jezusie z Nazaretu, namaszczonym przez Ducha Świętego Synu Ojca. Sam Stary Testament jedynie to zapowiada, a dopiero Nowy wypełnia.

powrót

ks. Andrzej Pryba

Powołanie małżeństwa i rodziny w kontekście współczesnych zjawisk dotyczących życia małżeńskiego i rodzinnego w Polsce

Rodzina zbudowana na fundamencie małżeństwa, to nie tylko kwestia ziemskiej i ludzkiej kultury. Rodzina bowiem jest rzeczywistością Bosko-ludzką. Ma ona stawać się tym czym jest, czyli tym czym zamyślił ją Bóg. A staje się ona tym czym jest, jeśli podejmuje powołanie, jakim została obdarowana, to jest strzeżenia, objawiania i przekazywania Miłości. Rodzina to również podstawowa grupa społeczna i instytucja. Zmiany w społeczeństwie mają wpływ na jej funkcjonowanie. Istnieje bowiem rodzina z charakterystycznymi cechami danego społeczeństwa.

Gdy przyglądamy się społeczeństwu polskiemu, to zauważamy, że dokonują się w nim zmiany w sposobie myślenia i zachowań. Faktem jest, że w przeciągu ostatnich kilkunastu lat dokonały się zmiany mentalne dotyczące małżeństwa i rodziny, w wyniku których wiele polskich rodzin nie staje się tym czym jest. 

powrót

ks. Dariusz Lipiec

Rola Parafialnej Rady Duszpasterskiej w budowaniu wspólnoty parafialnej

Parafia jest wspólnotą uczniów Chrystusa, którzy słuchają Jego słowa, składają cześć Ojcu w Duchu Świętym i służą sobie wzajemnie w duchu wzajemnej miłości. Wspólnota ta wyraża się i buduje dzięki słuchaniu i głoszeniu słowa Bożego, liturgii i modlitwie, świadectwu chrześcijańskiego życia i posłudze miłości. W budowaniu parafii jako wspólnoty znaczącą rolę ma do odegrania Parafialna Rada Duszpasterska. Wskazuje na to nauczanie Kościoła powszechnego i Kościoła w Polsce po Soborze Watykańskim II, a także prawo kanoniczne. Celem rady duszpasterskiej w parafii jest wspieranie proboszcza w sprawowaniu posługi pastoralnej. Polega ono przede wszystkim na służeniu radą, jednakże wskazuje się na potrzebę zaangażowania Parafialnej Rady Duszpasterskiej w organizowanie, koordynowanie i realizowanie inicjatyw duszpasterskich w parafii. Do zadań rady duszpasterskiej należy także aktywizacja religijna parafian, dla których powinna być forum wymiany myśli związanych z życiem parafialnym.

powrót

 

 

   





Strona główna | Zeszyt bieżący| Informacje dla autorów | Prenumerata
Zeszyty archiwalne | Redakcja