Ateneum Kapłańsie 608

LUDOWA TEOLOGIA I POBOŻNOŚĆ

Zeszyt 1 (608) Tom 155

SIERPIEŃ 2010 r.

WPROWADZENIE

Wprowadzenie – Eugeniusz Sakowicz

Ks. Józef Łobodziński - Bogactwo ludowej teologii i pobożności

Józef Węcławik SVD - Tradycja i zmiana obrzędowości adwentowej w perspektywie i pobożności ludowej

Józef Nowak - Z badań nad ludową pobożnością Wigilii bożego narodzenia

Józef Nowak - Ludowa pobożność święta Matki Bożej Gromnicznej

Ks. Czesław Krakowiak - Wielki Post w pobożności ludowej

Marek Saj CSSR - Czy w prawie kanonicznym jest miejsce na pobożność ludową?

STUDIA I REFLEKSJE

WojcIech NeceL SCHR - Jedność wszystkich w miłości Chrystusa. Caritas in veritate wobec współczesnych migracji

Ks. Grzegorz Ziąbski - Kościół drogą do zbawienia. Przesłanie kardynała Stefana Wyszyńskiego

Justyna Sprutta - Święci w walce ze złem w wybranych dziełach malarstwa ikonowego

Adam Józef Sobczyk MSF - Sposoby współczesnej interpretacji dekalogu według Katechizmu Kościoła Katolickiego

Dariusz Adamczyk - Upadek człowieka na podstawie Rdz 3, 6

Ks. Wojciech Szukalski - Sens cierpienia w wybranym nauczaniu Jana Pawła II

Ks. Andrzej Dańczak - Kreatywne przeżywanie natury – teologiczne podstawy duchowości ekologicznej

SPRAWY KOŚCIELNE I DUSZPASTERSKIE

Człowieka nie można do końca zrozumieć bez Chrystusa (materiały liturgiczne)

SPRAWOZDANIA I INFORMACJE

Ks. Henryk Sławiński - Sprawozdanie z sesji naukowej „Kapłan w posłudze słowa Bożego” (Katowice Panewniki, 3 maja 20 0 r.)

PRZEGLĄD BIBLIOGRAFICZNY

Dariusz P a t e r, Społeczna rola dialogu: refleksja teologiczno-społeczna, Warszawa 2009 – Ks. Józef Krasiński

Biblia i jej kultura [Stary Testament (t. ), 544 s.; Jezus i Nowy Testament (t. 2), 566 s.], red. M. Quesnel, P. Gruson, ząbki 2008 – Dorota Muszytowska

Sławomir O d e r con Saverio G a e t a, Perche e Santo. Il vero Giovanni Paolo II raccontato dal postulatore della causa di beatificazione, Milano 20 0 – ks. Wiesław Kraiński

Leonard F i c, Kościół katolicki a buddyzm. Propedeutyka dialogu, Włocławek 2009 – Eugeniusz Sakowicz

T. Ś l i p k o, M. s t a r o w i e y s k i, a. M u s z a l a, Aborcja. Spojrzenie filozoficzne, teologiczne, historyczne i prawne, Kraków 2009 – Michał Wojciechowski

Sławomir B r z o z e c k i, Misje ludowe dominikanów prowincji litewskiej w latach 1751–1826, Lublin 2009 – Aleksander Krzysztof Sitnik OFM

Beata T o p i j - S t e m p i ń s k a, Działalność edukacyjna Krucjaty Eucharystycznej w Polsce międzywojennej, Kraków 2009 – Ks. Edward Walewander

Jarosław B a b i ń s k i, Irreligia, Pelplin 2000 – ks. Jerzy Lewandowski

Jerzy P a ł u c k i, Ubi Petrus ibi Ecclesia. Prymat Piotrowy i synody fundamentem jedności Kościoła, Lublin 2009 – o. Michał Lukoszek OSPPe

25-lecie promulgacji Kodeksu prawa kanonicznego. Obowiązywanie i stosowanie w Polsce, red. J. Krukowski, z. Tracz, łódź 2009 – ks. Janusz Gręźlikowski

Artur N i e m i r a, Słuchajcie Słowa Pana... Homilie wybrane, Włocławek 2009 – ks. Janusz Gręźlikowski

STRESZCZENIA ARTYKUŁÓW

Ks. Józef Łobodziński - Bogactwo ludowej teologii i pobożności

Kultura ludowa jest zjawiskiem wieloaspektowym, złożonym i zróżnicowanym. Ks. Łobodziński, duszpasterz parafii proponuje współczesnemu człowiekowi, żyjącemu w świecie laickim przemyślenie kilku ważnych zagadnień, takich jak: tradycja, kultura i świętość.

powrót

Józef Nowak - Z badań nad ludową pobożnością Wigilii bożego narodzenia

Autor zwięźle przedstawia panoramę wigilijnych zwyczajów. Ma uwagę zasługuje bogata bibliografia zabrana przez Józefa Nowaka, która ze znawstwem podkreśla autentyczne wartości pobożności ludowej i jej znaczenie w działalności duszpasterskiej i ewangelizacyjnej Kościoła.

powrót

Józef Nowak - Ludowa pobożność święta Matki Bożej Gromnicznej

Pobożność ludowa była przedmiotem etnograficznych badań, które autor przeprowadził w latach 1995-2001, w 64 wioskach rejonu południowo-wschodniej Lubelszczyzny. W artykule są przedstawione obrzędy i wierzenia ludowe związane z liturgią święta oraz znaczenie i funkcje gromnicy. Autor zwraca uwagę, by w praktyce duszpasterskiej odpowiednio reagować na elementy magiczne związane z gromnicą, mocniej akcentować udział wiernych w procesji, podkreślać chrystologiczne treści święta. Nadto, według autora, wskazane byłoby wprowadzenie obrzędu błogosławieństwa matek zarówno przed jak i po urodzeniu dziecka.

powrót

Ks. Czesław Krakowiak - Wielki Post w pobożności ludowej

Po wstępnych uwagach o relacji pobożności ludowej do liturgii oraz roli praktyk pobożnych w kulcie chrześcijańskim, autor omawia znane w Kościele formy pobożności ludowej takie jak adoracja Chrystusa ukrzyżowanego; czytanie opisu Męki Chrystusa; Drogę Krzyżową; Drogę Matki oraz właściwe pobożności ludowej w Polsce nabożeństwo Gorzkie Żale. Autor odwołując się głównie do Dyrektorium o pobożności ludowej i liturgii oraz literatury wskazuje na ich ważną rolę w przeżywaniu Wielkiego Postu jako czasu przygotowania do świąt wielkanocnych. Zwraca uwagę, aby owych ludowych praktyk nie lekceważyć, gdyż należycie sprawowane – prowadzą do prawdziwego spotkania z Chrystusem i lepszego przeżywania liturgii Kościoła.

powrót

Marek Saj CSSR - Czy w prawie kanonicznym jest miejsce na pobożność ludową?

Ojciec Saj – doktor prawa kanonicznego – kompetentnie odpowiada na postawione w tytule pytanie. Odwołując się do norm zawartych w Kodeksie Prawa Kanonicznego przedstawia takie zagadnienie jak zwyczaj zatwierdzony przez prawodawcę, zaręczyny małżeńskie, błogosławieństwa i inne, szczególnie cenne są sugestie pastoralne autora zawarte na końcu artykułu.

powrót

Ks. Grzegorz Ziąbski - Kościół drogą do zbawienia. Przesłanie kardynała Stefana Wyszyńskiego

W artykule noszącym tytuł: Kościół drogą do zbawienia – przesłanie kardynała Stefana Wyszyńskiego, autor ks. Grzegorz Ziąbski podjął się próby przedstawienia roli Kościoła w osiągnięcia zbawienia. Źródłem publikacji jest nauczanie ks. kardynała Stefana Wyszyńskiego. Tak więc autor dostarcza ciekawego materiału opartego na nauczaniu kardynała Wyszyńskiego, jednocześnie odnosi do bardzo mocno do nauczania Soboru Watykańskiego II.

powrót

Justyna Sprutta - Święci w walce ze złem w wybranych dziełach malarstwa ikonowego

Dr Justyna Sprutta jest absolwentką Wydziału Teologicznego KUL. Obecnie wykładowcą w kilku szkołach wyższych. Jest także doktorantką historii sztuki. Prezentowany artykuł ukazuje świętych w walce ze złem. Autorka wykorzystując swoje przygotowanie w dziedzinie historii sztuki i teologiczne odsłania czytelnikom prawdy zawarte w malarstwie ikonowym. Publikacja składa się z dwóch części w pierwszej ukazani są święci w walce z diabłem a w drugiej ze złym człowiekiem. Niezwykle interesujące są prowadzone przez autorkę analizy.Adam Józef Sobczyk MSF - Sposoby współczesnej interpretacji dekalogu według Katechizmu Kościoła Katolickiego.

powrót

Dariusz Adamczyk - Upadek człowieka na podstawie Rdz 3, 6

Treść artykułu stanowi rzetelna analiza biblijna tekstu z Księgi Rodzaju. Autor przygląda się sytuacji pierwszych rodziców i wskazuje na niebezpieczeństwo rozpoczęcia dialogu z kusicielem. Dialog ów kończy się upadkiem.

powrót

Ks. Wojciech Szukalski - Sens cierpienia w wybranym nauczaniu Jana Pawła II

W centrum nauczania Ojca Świętego Jana Pawła II znajduje się tematyka cierpienia, która stanowi próbę odpowiedzi na jego sens. Włączone w tajemnicę życia Trójjedynego Boga, najpełniej objawione w Jezusie Chrystusie, przeżywane z wiarą stanowi współudział w tajemnicy Odkupienia. Autor wymienia postawy wobec cierpienia głoszone przez Jana Pawła II, a także ukazuje personalny i trynitarny aspekt cierpienia. Silnie akcentuje prawdę o tym, że tajemnica cierpienia uobecniona w człowieku zasługuje na najwyższy szacunek, gdyż w cierpiącym jak i w służącym jemu uobecnia się Chrystus Pan.

powrót

Ks. Andrzej Dańczak - Kreatywne przeżywanie natury – teologiczne podstawy duchowości ekologicznej

Autor w swoim artykule podejmuje zagadnienie obecne od kilku lat w dyskusji teologicznej. Chodzi o stosunek człowieka do dzieła stworzenia. Ks. Dańczak wskazuje na naturę jako dar, który ma charakter zobowiązania. Posiada ona strukturę sakralną poprzez swoje odniesienie do Boga.

powrót

 

Strona główna | Zeszyt bieżący| Informacje dla autorów | Prenumerata
Zeszyty archiwalne | Redakcja