Ateneum Kapłańskie

Zeszyt 2 (628) Tom 161

LISTOPAD - GRUDZIEŃ 2013 r.

OD DZIECIŃSTWA KU DOJRZAŁOŚCI

 

Wprowadzenie – ks. Zbigniew Zarembski

KS. SŁAWOMIR KUNKA - Chrystologiczna interpretacja wzajemnej relacji: obrazu Bożego, samotności człowieka i grzechu pierworodnego

KS. IRENEUSZ WERBIŃSKI - Wychowanie dziecka w rodzinie do pełnienia przyszłych zadań życiowych

DARIUSZ ADAMCZYK - Wychowanie małego dziecka a jego obraz Boga jako podstawowy wyznacznik religijności

ANDRZEJ POTOCKI OP - Religia w szkole wobec postaw młodzieży w obszarze moralności seksualnej i małżeńskiej

KS. CZESŁAW PARZYSZEK SAC - Udział ludzi świeckich w życiu politycznym

KS. DARIUSZ LIPIEC, KS. GRZEGORZ PYŹLAK - The diocesan pastoral care of the family in the light of the opinions of the diocesan family priests and the diocesan family counsellors

STUDIA I REFLEKSJE

KS. PIOTR ROSSA - Sakramenty w przekazie wiary Kościoła o Jezusie Chrystusie w świetle encykliki Lumen fidei.

KS. LECH KRÓL - Wiara w życiu duchowym kapłana

KS. KRZYSZTOF GRACZYK - Instytucja rozwodu a dobro potomstwa. Studium prawno-duszpasterskie

KS. KAZIMIERZ SKOCZYLAS - Formacja teologiczna w Studium Teologii we Włocławku.

SPRAWY KOŚCIELNE I DUSZPASTERSKIE

Człowieka nie można do końca zrozumieć bez Chrystusa (materiały liturgiczne).

PRZEGLĄD BIBLIOGRAFICZNY

Julian Wojtkowski, Katalog druków XVI wieku Biblioteki Wyższego Seminarium Duchownego Metropolii Warmińskiej „Hosianum” w Olsztynie, Lublin 2012 – ks. Krzysztof Kamiński

Roman Mazurkiewicz, Deesis. Idea wstawiennictwa Bogarodzicy i św. Jana Chrzciciela w kulturze średniowiecznej, Kraków 2012 – ks. Kazimierz Panuś 

Janusz Mariański, Katolicyzm polski. Ciągłość i zmiana. Studium socjologiczne, Kraków 2011 – ks. Kazimierz Skoczylas

Jerzy Grześkowiak, „Chwalcie Boga w waszym ciele!”, cz. 1: Wierzyć wszystkimi zmysłami, Lublin 2012 – ks. Wojciech Hanc

Magisterium Kościoła katolickiego, t. 1: Synod w Elwirze – Leon XIII (306–1879); t. 2: Leon XIII – Pius XI (1888–1938), red. K. Lubowicki, Kraków 2012 – Ewa Porada

Władysław Czarniak, Księża rodacy i duszpasterze Sidziny na przestrzeni 450 lat jej historii, Kalwaria Zebrzydowska 2013  – Aleksander Krzysztof Sitnik OFM

Roland Prejs, Administracja diecezjalna w Królestwie Polskim w latach 1864–1918. Studium prozopograficzne, Lublin 2012 – bp Andrzej F. Dziuba

Handbuch Pfarrgemeinderat, hrsg. von Landeskomitee der Katholiken in Bayern, Freiburg – Basel – Wien 2012 – ks. Dariusz Lipiec

STRESZCZENIA

KS. SŁAWOMIR KUNKA

Chrystologiczna interpretacja wzajemnej relacji: obrazu Bożego, samotności człowieka i grzechu pierworodnego

Chęć bycia „jak Bóg” nie stanowi istoty grzechu początku, ale jest nim sposób, w jaki Adam chciał to realizować. Postanowił bowiem uczynić się „jak Bóg”, sięgając po owoc „z drzewa poznania dobra i zła”. Zgodnie z zapowiedzią Stwórcy zerwanie owocu „z drzewa poznania dobra i zła” sprowadziło na człowieka śmierć. Adam nie uznał w Bogu miłości i Ojcowskiej czułości. Nie zaufał Jego słowom, nie docenił Jego darów (zob. Rdz 2, 16). Obraz Boży w pełni urzeczywistnił się w człowieczeństwie Chrystusa. Jego synowskie posłuszeństwo i dobrowolne oddanie się Ojcu stało się wzorem nowego człowieka. W dziejach ludzkości, przez wciąż obecny obraz Boży w człowieku, możemy mówić o hermeneutyce ciągłości jego dziejów. Chrystus, Odkupiciel Adama, jest gwarantem tej hermeneutyki. W Synu Bożym, który przyjął naturę ludzką, każdy człowiek objęty jest na nowo i z wielką mocą Bożemu „promieniowaniu ojcostwa”. Dzieła Karola Wojtyły Rozważanie o ojcostwie i Promieniowanie ojcostwa. Misterium również podejmują temat ludzkiego pragnienia, aby być „jak Bóg”, aby doświadczać w sobie Bożego podobieństwa.

powrót

KS. IRENEUSZ WERBIŃSKI

Wychowanie dziecka w rodzinie do pełnienia przyszłych zadań życiowych

Rodzina jest pierwszym środowiskiem wychowawczym. Zarówno prawidłowe jak i nieprawidłowe wychowanie w rodzinie na stałe wpisuje się w osobowość i postawę dziecka. Życie pokazuje, że ważne są programy wychowawcze, wiedza rodziców w zakresie wychowania dzieci, ale ważniejsze jest świadectwo rodziców....

Badania nad postawami ludzkimi często odkrywają, że w wielu wypadkach źródło owych postaw sięga swymi korzeniami do klimatu domu rodzinnego. Jeżeli klimat ten był odbierany przez dziecko pozytywnie, wówczas dzieciństwo wspomina się jako radosne i szczęśliwe, ale jeśli dziecko źle się czuło w domu, wówczas wspomina je negatywnie.

Spośród różnych zadań, które rodzina pełni wobec dziecka, w niniejszym artykule zostanie ukazane przygotowanie dziecka do pełnienia zadań, które będzie podejmować w życiu dorosłym.

powrót

DARIUSZ ADAMCZYK

Wychowanie małego dziecka a jego obraz Boga jako podstawowy wyznacznik religijności 

W artykule zwrócono uwagę na istotny problem tworzenia obrazu Boa w dzieciństwie. Od jakości tego obrazu Boga w dzieciństwie często zależą późniejsze relacje człowieka z Bogiem w życiu dorosłym. Szczególny wpływ na tworzony już przez małe dziecko obraz Boga ma jego wychowanie w rodzinie. Zależy to w znacznym stopniu od postawy rodziców dziecka oraz od atmosfery życia rodzinnego, którą tworzą wzajemne relacje w rodzinie, relacje rodziców między sobą, a także relacje dziecka z matką oraz z ojcem. Te doświadczenia w relacjach z rodzicami stają się dla dziecka trwałym elementem jego religijności.

powrót

ANDRZEJ POTOCKI OP

Religia w szkole wobec postaw młodzieży w obszarze moralności seksualnej i małżeńskiej

Dystansowanie się młodego pokolenia przynajmniej wobec niektórych propozycji katolickiej etyki seksualnej i małżeńskiej jest faktem. Zjawisko to mieliśmy udokumentowane. Jawi się ono jako oczywiste wyzwanie dla różnych środowisk wychowawczych, zwłaszcza dla rodziców i szkoły. Tutaj zajmowaliśmy się tą drugą. Szkoła ma dziś narzędzia wychowania moralnego także w odniesieniu do sfery ludzkiej płciowości. To, po pierwsze, przedmiot określany jako wychowanie do życia w rodzinie. To, po drugie, lekcje religii mające w naszych warunkach katechetyczny charakter. Katecheza ma być – jak zwykle – wierna Bogu i człowiekowi. Wychowując, ma dawać pomoc wychowankom w ich rozwoju. Wychowując, ma oferować wychowanie moralne w ramach chrześcijańskiej wizji człowieka. Stale akcentując właściwe chrześcijaństwu wartości i normy moralne oraz konfrontujące je z często dość dziś krzykliwymi projektami obcych wizji człowieka, czuwać winna nad swym apologetycznym i polemicznym charakterem. I akcentować ów charakter. Tak lubianą przez młodzież wolność pokazywać jako drogę, nie jako cel. Wreszcie dostarczać motywów zachęcających do umiejętnego wędrowania tą drogą.

powrót

KS. CZESŁAW PARZYSZEK SAC

Udział ludzi świeckich w życiu politycznym

Nie ma żadnej wątpliwości, że wierni świeccy są zobowiązaniu, aby angażować się w życiu politycznym. Rodzi się jedynie pytanie, jak winien wyglądać ten angaż według nauczania Magisterium Kościoła. Istnieje ważny dokument Kongregacji Nauki Wiary z 24 listopada 2002 r., opracowany przez kard. J. Ratzingera i podpisany przez Jana Pawła II: Nota doktrynalna o niektórych aspektach działalności i postępowania katolików w życiu politycznym. Niektóre zasady płyną ze wskazań Jana Pawła II, „papieża nowej ewangelizacji”. Do udziału ludzi świeckich w Polityce nawoływał również Benedykt XVI. W tym artykule omówimy wskazania, zaczerpnięte z tych źródeł.

powrót

KS. DARIUSZ LIPIEC, KS. GRZEGORZ PYŹLAK

The diocesan pastoral care of the family in the light of the opinions of the diocesan family priests and the diocesan family counsellors

Od czerwca do września 2012 r. przeprowadzone zostały badania naukowe, w których wzięło udział 25 diecezjalnych duszpasterzy rodzin i 24 diecezjalnych doradców życia rodzinnego z losowo wybranych diecezji w Polsce. Osoby te udzieliły standaryzowanego wywiadu, w którym wypowiedziały się na temat podmiotu duszpasterstwa rodzin w diecezji i jego formacji, realizacji zadań duszpasterstwa rodzin oraz miejsca i form jego realizacji. W niniejszym opracowaniu zawarte zostały wyniki przeprowadzonych badań. Wynika z nich, że stan duszpasterstwa rodzin w diecezjach polskich odbiega od założeń zawartych w nauczaniu Kościoła. W posługę pastoralną wobec rodzin zaangażowanych jest zbyt mało osób, zwłaszcza świeckich specjalistów. Z tego powodu duszpasterstwo rodzin nie może zaspokoić wszystkich potrzeb osób realizujących powołanie do życia małżeńsko-rodzinnego. Przygotowanie do pracy w tym duszpasterstwie w wielu wypadkach nie spełnia standardów określonych przez Magisterium Ecclesiae. Analiza uzyskanych wypowiedzi respondentów pozwala wysnuć wniosek, że nie wszystkie zadania duszpasterstwa rodzin wypełniane są w zadowalającym stopniu. Istnieje potrzeba zintensyfikowania pracy pastoralnej na szczeblu dekanalnym i parafialnym, a także rozwijania takich inicjatyw jak duszpasterski telefon zaufania. Potrzebna jest także większa liczba ośrodków adopcyjnych i domów samotnej matki.

powrót

KS. KRZYSZTOF GRACZYK

Instytucja rozwodu a dobro potomstwa. Studium prawno-duszpasterskie

Rodzina od zarania dziejów ludzkości jest niezwykle ważnym środowiskiem wychowawczym młodego człowieka. Ustala granice, zacieśnia więzi, daje poczucie przynależności do pewnego systemu. W dzisiejszych czasach, kiedy mamy do czynienia z tak wielką ilością zasądzanych rozwodów, warto byłoby się skupić na problemie reorganizacji rodziny w tak dramatycznej sytuacji, aby uchronić dobro dziecka, które przynależne jest jemu z samego faktu jego urodzenia. Rozwód rodziców wiąże się z rozbiciem świata dziecka. Niejednokrotnie wywołuje poczucie lęku i strachu przed nową rzeczywistością. Kiedy jednak mamy do czynienia z odpowiedzialnymi rodzicami, możemy uniknąć negatywnych skutków rozwodu. Dzieci bardzo przeżywają rozłam rodziny, zatem zadaniem dorosłych jest ochrona nieletnich, zapewnienie im, choć już osobno i w odrębnych miejscach zamieszkania, poczucia bezpieczeństwa. W ten sposób łatwiej oswoją się i przystosują do nowej sytuacji, a przede wszystkim nie będą postrzegały rozwodu w kategoriach osobistej porażki. Wychowanie dziecka przez dwojga rodziców ma bardzo ważne znaczenie dla życia społecznego. Ma ono znaczenie istotne nie tylko dla wychowywanych dzieci i ich dobra, lecz także dla samych małżonków i samej instytucji małżeństwa. Małżeństwo bowiem z natury swojej jest ukierunkowane na wychowanie potomstwa. Jeżeli do istotnych elementów, a co za tym idzie, do istotnych obowiązków małżeństwa należy także wychowanie potomstwa, to zwykłą implikacją tego założenia pozostaje stwierdzenie, iż małżonek dotknięty niezdolnością do educatio prolis przejawia tym samym niezdolność do podjęcia istotnych obowiązków małżeńskich.

powrót

KS. KAZIMIERZ SKOCZYLAS

Formacja teologiczna w Studium Teologii we Włocławku

Studium Teologii we Włocławku zostało założone przez biskupa Bronisława Dembowskiego w 1992 roku. Jego zadaniem było teologiczne kształcenie świeckich. Dzięki życzliwości Dziekanów Papieskiego Wydziału Teologicznego i jego Rady Wydziału współpraca naukowa z wydziałem przynosiła pożądane owoce. W czasie procesu kształcenia studenci poznawali treść nauczania Kościoła oraz uczestniczyli w formacji duchowej. Jednocześnie im bardziej poznawali teologię, tym bardziej uczestniczyli w dziele ewangelizacji. Studium Teologii stwarzało możliwość przygotowania osób świeckich do nauczania religii oraz do pracy w poradnictwie rodzinnym. W czas studiów kształtowała się również duchowość wielu osób i pogłębiały się i rozwijały formy pobożności. Studia wielu osobom pomagały także z większą świadomością uczestniczyć w życiu i działalności Kościoła.

powrót

 

   





Strona główna | Zeszyt bieżący| Informacje dla autorów | Prenumerata
Zeszyty archiwalne | Redakcja